Το Βραβείο δημοσιογραφίας Δάφνη Καρουάνα Γκαλιζία απονεμήθηκε στους δημοσιογράφους της “Υπόθεσης Πήγασος”.

Την τελετή απονομής του βραβείου που πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο Τύπου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου άνοιξε ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου, David Sassoli.

Από τις 22 Ιουνίου έως την 1η Σεπτεμβρίου 2021, περισσότεροι από 200 δημοσιογράφοι από τις 27 χώρες της ΕΕ υπέβαλαν τις δημοσιογραφικές τους έρευνες στην κριτική επιτροπή του βραβείου.

Εκ μέρους της 29μελούς κριτικής επιτροπής, ο ΓΓ της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων Anthony Bellanger, παρέδωσε το χρηματικό έπαθλο ύψους 20.000 ευρώ στους εκπροσώπους του δικτύου, Sandrine Rigaud και Laurent Richard.

Σχετικά με τον νικητή: Forbidden Stories

Το δίκτυο Forbidden Stories είναι μια συλλογικότητα δημοσιογράφων που αναλαμβάνουν να συνεχίσουν τις έρευνες συναδέλφων τους που έχουν δολοφονηθεί, βρίσκονται στη φυλακή ή δέχονται απειλές.

Από την ίδρυσή του το 2017, το δίκτυο Forbidden Stories και οι συνεργάτες του συνέχισαν τόσο το έργο της Daphne Caruana Galizia, όσο και το έργο άλλων δημοσιογράφων που πλήρωσαν με τη ζωή τους τις έρευνες που διεξήγαγαν για υποθέσεις που αφορούσαν π.χ. περιβαλλοντικά εγκλήματα ή τη δράση των μεξικανικών καρτέλ.

Με περισσότερους από 30 ειδησεογραφικούς οργανισμούς και σχεδόν 100 δημοσιογράφους σε ολόκληρο τον κόσμο, το Forbidden Stories είναι ένα δίκτυο που πιστεύει ακράδαντα στην αξία της συνεργατικής δημοσιογραφίας. Για το έργο του, το Forbidden Stories έχει τιμηθεί με σημαντικά διεθνή βραβεία, όπως το Ευρωπαϊκό Βραβείο Τύπου και το Βραβείο Georges Polk.

Pegasus: το νέο παγκόσμιο όπλο για τη φίμωση δημοσιογράφων

Πάνω από 50.000 τηλέφωνα παρακολουθούνταν για χρόνια από πελάτες της ισραηλινής εταιρείας NSO – μια άνευ προηγουμένου διαρροή δεδομένων που αποδεικνύει τη συστηματική κατάχρηση της συγκεκριμένης τεχνολογίας επί σειρά ετών. Το δίκτυο Forbidden Stories και η Διεθνής Αμνηστία απέκτησαν πρόσβαση σε αρχεία τηλεφωνικών αριθμών που είχαν βρεθεί στο στόχαστρο πελατών της NSO από το 2016 σε περισσότερες από 50 χώρες.

Πάνω από 80 δημοσιογράφοι από 17 ειδησεογραφικούς οργανισμούς σε 10 χώρες συνεργάστηκαν στο πλαίσιο του Pegasus Project υπό την αιγίδα του δικτύου Forbidden Stories και με την τεχνική υποστήριξη του εργαστηρίου ασφαλείας της Διεθνούς Αμνηστίας. Στο πλαίσιο της δημοσιογραφικής τους έρευνας έλεγξαν εξονυχιστικά τους τηλεφωνικούς αυτούς αριθμούς και κατάφεραν να αποκαλύψουν σοβαρές πληροφορίες για το συγκεκριμένο όπλο παρακολούθησης. Η έκταση των αποκαλύψεων ήταν πρωτοφανής.

Το δίκτυο Forbidden Stories αποκάλυψε ότι έχει υπάρξει εκτεταμένη κατάχρηση του συγκεκριμένου λογισμικού κατασκοπείας, σε αντίθεση με όσα ισχυρίζεται εδώ και χρόνια ο όμιλος NSO, ακόμη και σε πρόσφατη έκθεση διαφάνειας που συνέταξε. Τα στοιχεία που διέρρευσαν έδειξαν ότι στο στόχαστρο του λογισμικού βρέθηκαν τουλάχιστον 180 δημοσιογράφοι, μεταξύ άλλων σε χώρες όπως η Ινδία, το Μεξικό, η Ουγγαρία, το Μαρόκο και η Γαλλία. Θύματα κατασκοπείας υπήρξαν επίσης υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πανεπιστημιακοί, επιχειρηματίες, δικηγόροι, γιατροί, ηγέτες συνδικαλιστικών οργανώσεων, διπλωμάτες, πολιτικοί και πολλοί αρχηγοί κρατών.

“Το βραβείο Δάφνη Καρουάνα Γκαλιζία θα αναγνωρίσει τον καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζουν οι δημοσιογράφοι στη διατήρηση της δημοκρατίας μας και θα χρησιμεύσει ως υπενθύμιση στους πολίτες για τη σημασία της ελευθερίας του Τύπου. Το βραβείο έχει σχεδιαστεί για να βοηθήσει τους δημοσιογράφους στο ζωτικό και συχνά επικίνδυνο έργο τους και να δείξει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υποστηρίζει τους ερευνητές δημοσιογράφους”.

Το βραβείο θα απονεμηθεί από ανεξάρτητη επιτροπή, για σημαντικά δημοσιογραφικά επιτεύγματα, τα οποία υπερασπίζονται και προάγουν τις θεμελιώδεις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο αξίας 20.000 ευρώ.

Ποια ήταν η Δάφνη Καρουάνα Γκαλιζία;

Η Δάφνη Καρουάνα Γκαλιζία ήταν Μαλτέζα δημοσιογράφος, μπλόγκερ και ακτιβίστρια κατά της διαφθοράς, η οποία έγραφε εκτενώς για τη διαφθορά, το ξέπλυμα χρήματος, το οργανωμένο έγκλημα, την πώληση υπηκοότητας και την εμπλοκή μελών της κυβέρνησης της Μάλτας στην υπόθεση των εγγράφων του Παναμά. Μετά από παρενοχλήσεις και απειλές, η Δάφνη Καρουάνα Γκαλιζία δολοφονήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 2017, από έκρηξη βόμβας που είχε τοποθετηθεί στο αυτοκίνητό της.Η κατακραυγή για τον χειρισμό της υπόθεσης της δολοφονίας της από τις αρχές οδήγησε, εν τέλει, στην παραίτηση του πρωθυπουργού Τζόζεφ Μουσκάτ. Τον Δεκέμβριο του 2019, οι ευρωβουλευτές επέκριναν την αποτυχία της έρευνας και κάλεσαν την Επιτροπή να αναλάβει δράση.

Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της πλατφόρμας του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προστασία της δημοσιογραφίας και την ασφάλεια των δημοσιογράφων, που δημοσιεύθηκε στις 28 Απριλίου, το 2020 καταγράφηκαν 201 σοβαρές παραβιάσεις της ελευθερίας του Τύπου στις 47 χώρες μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης. Ο αριθμός αυτός σηματοδοτεί αύξηση ύψους 40% σε σύγκριση με το 2019 και είναι το υψηλότερο ποσοστό που έχει σημειωθεί από τότε που δημιουργήθηκε η πλατφόρμα, το 2014. Καταγράφηκε αριθμός “ρεκόρ” φυσικών επιθέσεων (52 περιπτώσεις) ή παρενόχλησης (70 περιπτώσεις). “Η Γαλλία, η Πολωνία, η Τουρκία και η Ουκρανία καταμετρούν τον μεγαλύτερο αριθμό περιπτώσεων εκφοβισμού και παρενόχλησης δημοσιογράφων”, υπογραμμίζουν οι συντάκτες της έκθεσης.

Σε ψήφισμα που εγκρίθηκε τον Μάιο του 2018, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπερασπίζεται σθεναρά την ελευθερία του Τύπου, καλώντας τις χώρες της ΕΕ να εξασφαλίσουν επαρκή δημόσια χρηματοδότηση και να προωθήσουν την ανεξαρτησία,την ελευθερία και τον πλουραλισμό των μέσων ενημέρωσης. Το Κοινοβούλιο υπογράμμισε για άλλη μία φορά τη σημασία της ελευθερίας του Τύπου κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.